Gratis? Jij bent het product.

Het is mij niet duidelijk wie dit voor het eerst zei: “If it’s free, you’re the product”. Misschien Richard Serra al in 1973.

Het geldt voor onze televisiekanalen. We betalen er niet voor. Dus wij zijn het product. Je merkt het: we moeten kijken naar onzin gelardeerd met reclames. Niet alleen de commerciële zenders. Nee, net zo goed de publieke omroepen.

De gratis economie

Gratis bestaat niet.

Extreem goedkope spullen, gratis shipping, het kan gewoon niet. Als je een product van een paar euro op een Chinese site koopt, kan je aan je klompen aanvoelen dat er iets mis is. Maite Vermeulen van De Correspondent schrijft er over. We kopen die spullen zonder stil te staan bij de uitbuiting, belastingontduiking en vervuiling die de kosten van deze producten zo laag houden.

Andere gratis producten die mensen gedachteloos gebruiken, en tegelijkertijd graag over klagen zijn social media. Voor social media geldt de oude regel “If you’re not paying for the product, you are the product”. Je krijgt een gratis app met mooie functionaliteit, maar je aandacht en je gegevens worden wel gebruikt voor het tonen van advertenties.

Bij gratis advies van een specialist, zoals vroeger met de hypotheekadviseur, betaalde je uiteindelijk indirect voor je advies via de commissie die de adviseur kreeg van de bank na de verkoop van de hypotheek.

Misschien zou er een bijsluiter bij deze gratis producten horen die de gebruiker informeert over de bijwerkingen van het product.